تلسکوپ پرتو ایکس تازه ناسا نخستین تصویر علمی خود را منتشر کرد - تور اروپا ارزان

کاوشگر تصویربرداری قطبش سنجی پرتو ایکس (Imaging X-ray Polarimetry Explorer) یا ایکس پی (IXPE) در 9 دسامبر 2021 (18 آذر 1400) برای رصد اجرامی مانند سیاهچاله ها و ستاره های نوترونی در طیف پرتو ایکس پرتاب شد و جنبه های تازه ای از سازوکار درونی کیهان را آشکار می نماید.

این کاوشگر نخستین ماه حضور خود در فضا را صرف آنالیز سیستم های مختلف خود کرد تا برای گرفتن اولین تصاوری خود آماده گردد و اکنون تیم IXPE اولین تصاویر علمی این فضاپیما را منتشر نموده است.

این تصویر ذات الکرسی آ (Cassiopeia A) را نشان می دهد که بقایای ستاره ای است که در قرن هفدهم میلادی به عنوان یک ابرنواختر (Supernova) منفجر شد. به گفته ناسا این انفجار امواج ضربه ای شدیدی را به بیرون فرستاد که گازهای اطراف را گرم کرد و باعث شتاب گرفتن ذرات پرتوهای کیهانی (الکترون های پرسرعت و هسته های اتمی) شد تا ابری از مواد مختلف را شکل دهند. این ابر همان طور که در تصویر خیره نماینده ایکس پی دیده می گردد، در طیف پرتو ایکس (X-Ray) به شکلی چشمگیر می درخشد.

این تصاویر از نظر دیداری بسیار خیره نماینده هستند اما داده های علمی فراوانی هم همراه خود دارند. پائولو سوفتیا (Paolo Soffitta) پژوهشگر ایتالیایی این کاوشگر گفت: تصویر ایکس پی از ذات الکرسی آی بسیار زیباست و ما مشتاقانه منتظر تجزیه وتحلیل داده های قطبش سنجی هستیم تا درباره این بقایای ابرنواختری چیزهای بیشتری کشف کنیم.

هرچند بارزترین ویژگی تصویر رنگ سرخابی نئون-مانند آن است، اما در واقع در نور مرئی این طور به نظر نمی رسد و این رنگ که نشان دهنده تابش پرتو ایکس است، راهنمای سودمندی برای دانشمندان است. هرچه رنگ سیرتر باشد نشان دهنده شدت بیشتر تابش پرتو ایکس است. علاوه بر این رگه هایی که در تصویر مانند رعدوبرق دیده می شوند، پرتوهای ایکس پرانرژی را نشان می دهد که به وسیله رصدخانه پرتو ایکس چاندرا (Chandra) ناسا دیده می گردد.

طبق بیانیه ناسا، در حالی که این دو تلسکوپ هر دو پرتوهای ایکس را رصد می نمایند، آشکارسازهای متفاوتی دارند، بنابراین با همکاری یکدیگر می توانند داده های کامل و دقیق تری فراوری نمایند. نخستین تصویر چاندرا هم پس از پرتاب در سال 1999 میلادی (1378 خورشیدی) از ذات الکرسی آ بود. مشاهدات اولیه چاندرا نشان داد که در مرکز بقایای انفجار ابرنواختری، باید جرمی بسیار چگال مانند سیاهچاله یا ستاره نوترونی وجود داشته باشد.

مارتین سی. ویسکوپف (Martin C. Weisskopf) پژوهشگر اصلی ایکس پی هم اعلام نمود: تصویر ایکس پی به مقدار تصویر چاندرا از همان بقایای ابرنواختری، تاریخی است. این نشان دهنده پتانسیل ایکس پی برای به دست آوردن اطلاعات تازه و دیده نشده درباره ذات الکرسی آ به شمار می رود که هم اکنون در حال تجزیه وتحلیل است.

عکس کاور: نخستین تصویر علمی کاوشگر پرتو ایکس IXPE ناسا

Credit: NASA/CXC/SAO/IXPE

منبع: Space